Hvernig getur Vinaleiðin bæði verið kynnt inni í bekkjum og ekki kynnt inni í bekkjum sama daginn?

Það hefur væntanlega ekki farið framhjá nokkrum manni að svokölluð Vinaleið sem stunduð er í ýmsum skólum er mjög umdeilt fyrirbæri. Vinaleiðin er samstarfsverkefni kirkju og skóla og felst í sálgæslu kirkjunnar manna við skólabörn. Menntamálaráðuneytið er að skoða réttmæti þess að fólk frá trúfélögum starfi innan almennra grunnskóla og er þess beðið með eftirvæntingu að úrskurður komi frá ráðuneytinu um þessi samskipti krikju og skóla. Á meðan er starfsemi Vinaleiðar í fullum gangi en fulltrúar hennar hafa samt sem áður viljað telja almenningi trú um að ekki sé með neinum hætti verið að troða henni ofan í kokið á börnunum án samþykkis eða vitneskju foreldranna. Fram kom í Frétablaðinu í dag að Séra Jóna Hrönn Bolladóttir sagði á Stöð tvö að þeir sem starfa að Vinaleiðinni séu einungis til staðar en séu ekki að koma inn í bekki. Eða með hennar eigin orðum: "Sko, það er náttúrulega einfaldlea þannig, þessir fulltrúar eru ekki að koma inn í bekkina, tíma og bekkina. Þetta fólk kemur og er þarna í hverjum skóla einn dag í viku og þetta er tilboð um að koma til þeirra."

Síðan kemur fram í Fréttablaðinu að sama dag hafi Hans Guðberg Alfreðsson sóknarprestur verið inni í bekkjum í Hofstaðaskóla og boðaði þar ágæti Vinaleiðarinnar.   Og þá kemur  Jóna Hrönn með yfirlýsingu sem er að mörgu leyti frekar óskýr en ef ég skil hana rétt endurtekur hún að starfsemi vinaleiðar sé ekki starfrækt í bekkjum en hún gefur í skyn að það sé rétt að fulltrúi Vinaleiðar hafi farið í bekki og endar svo á þessari óskiljanlegu setningu: "Prestur og djákni voru ráðin í verkefnið en ekki huldufólk."

Ég satt að segja vona að Menntamálaráðuneytið fari nú að bera gæfu til þess að flýta vinnu sinni að þessu máli og komi með skýrar verklagsreglur um samskipti trúfélaga og skóla. Það er alveg ómögulegt fyrir fólk að vita ekki hvað er satt og hvað ósatt þegar einn fulltrúi krikjunnar segir í fjölmiðli að fulltrúarnir séu ekki inni í bekkjum á meðan annar fulltrúi er sama daginn inni í bekkjum að kynna börnunum Vinaleiðina. Það er því ekkert skrítið að maður nokkur hafi spurt: "Hvort var Jóna Hrönn að segja ósatt í sjónvarpinu eða vissi hún ekki betur?"

JB

Athugasemdir

[Sigríður Laufey Einarsdóttir, 30.1.2007 kl. 05:51]

Sem kristin manneska finnst mér kristin siðfræði eiga erindi við unga fólkið okkar. Vestræn þjóðfélag hafa byggt sitt lýðræðisfyrirkomulag á þeim. Hitt er svo annað mál að vinaleiðin/kirkjan er ekkert hafin yfir gagnrýni. Sér í lagi ef boðskapur hennar til ungmenna verður uppáþrengjandi eða missir mark með  einhverjum hætti. Þekkti þessa vinaleið í grunnskóla einn vetur. Börn innan skólans fóru í heimsóknir til vina sem búið var að kynna í vinaleiðinni. Það reyndist ekki alltaf vel sum börnin komu bálreið úr heimsókninni.  Líkleg hafa þau verið ólík að upplagi og foreldrarnair ekki með skilning á verkefninu. Hér þarf að gæta vel að hvort sem um kristna siðfræði eða siðfræði er að ræða svo verkefnið snúist ekki upp í andhverfu sína.

[Fræðingur, 30.1.2007 kl. 13:25]

Í kristinni siðfræði notarðu venjulega siðfræði og velur út hentuga kafla í biblíunni til þess að réttlæta mál þitt. Nema þá að þú sért bókstafstrúarmanneskja, þá notarðu alla bókina.

[Sigríður Laufey Einarsdóttir, 30.1.2007 kl. 13:28]

Byggist fyrst og fremst á Nýja Testamentinu.

Dæmi: Matteus 22.34-40 og Markús 12.13-17

Siðfræði á rætur eins og þú eflaust veist aftur í fornöld fyrir Krists burð. Kristin siðfræði er líka með áhrif þaðan og mikið um það deilt af fræðimönnum hversu mikil  áhrif það eru .Siðfræði eins og ég skil hana finnst mér fyrst og fremst byggja á boðskap Krists. Kristur var auðvitað Gyðingur og kristin siðfæði hefur rætur aftur í Gamla Testamentið, má t.d. nefna boðorðin tíu sem öll fermingarbörn læra.

Famangreind atriði eru aðeins í hnotskurn. Erfitt að fara í siðfræðilegar pælingar í stuttu bloggi.  Bækurnar Pælingar í siðfræði

eftir Pál Skúlason eru góðar bækur um  siðfræði. 

[Arnold Björnsson (IP-tala skráð) 30.1.2007 kl. 13:33]

Mér finnst ólíklegt að Sigríður svari spurningu Arndísar. Þessari spurningu hefur oft verið beint að guðfræðingum og öðrum trúmönnum en án árangurs. Þetta fólk virðist ekki vita svarið en er engu að síður óþreytandi við að halda þessu fram þ.e. að til sé kristin siðfræði sem er á einhvern hátt öðruvísi en almenn siðfræði.

[Arnold Björnsson (IP-tala skráð) 30.1.2007 kl. 13:53]

Fyrirr tilvitnun Sigríðar er í texta biblíunnar þar sem segir eitthvað á þessa leið " elska skaltu Drottin guð þinn af öllu hjarta þínu...Þú skalt elska náunga þinn eins og sjálfan þig"

Þetta er allt gott og gilt, en náungakærleikur þrífst í flest öllum menningarsamfélögum svo þetta dugar ekki til til að greina kristið siðferði frá hinu almena. Tilvitnunin í Markús 12:13-17 er ekki til neins í þessu samhengi "Gjaldið Keisaranum það, sem Keisarans er, og Guði það sem Guðs er" !!!

[Grétar (IP-tala skráð) 30.1.2007 kl. 14:00]

Þegar það er farið inn í bekki til að segja að vinaleiðin sé til staðar í skólanum þá er samt ekki verið að starfrækja vinaleiðina innan bekkjanna. Þetta er kynning á þjónustu sem er til staðar, ekki sálgæsluviðtöl. Ekki satt?

[Jóhann Björnsson, 30.1.2007 kl. 14:10]

Þetta er góð spurnin hjá Arndísi Önnu og því miður hefur of oft borið á því í íslensku samfélagi að halda að siðfræðin hafi orðið til með kristninni, en svo er ekki. Menn hafa þurft að velta fyrir sér siðferðilegum álitamálum svo lengi sem fara má aftur í mannkynssögunni en sá sem er talinn höfundur siðfræðinnar sem fræðigreinar er Aristóteles sem var uppi rúmum 400 árum fyrir krist. Ritaði hann bókina Siðfræði Nikomakkosar sem er til í íslenskri þýðingu.

Siðfræðin fjallar um hvað er rétt og hvað er rangt og hvernig lífi best sé að lifa. Mælikvarðar okkar á rétt og rangt geta oft verið á reiki og er þá talað um að samviskan sé ákveðinn áttaviti sem þurfi að þroska eins og John Stuart Mill sagði að siðferðilegur styrkur ætti það sammerkt með vöðvastyrk að eflast aðeins við þjálfun, þeas siðfræðiástundun. Menn hafa beitt ýmsum rökum til að réttlæta siðferðileg sjónarmið sín og það er í fökunum sem ekki síst kemur munur á kristinni siðfræði og almennri eða heimspekilegri siðfræði. Sigríður Þorgeirsdóttir ræðir þennan mun ágætlega í grein sem heitir Siðfræðikennsla í skólum í bókini Hvers er siðfræðin megnug. Þar kemur m.a. fram að sá sem aðhyllist kristilega siðfræði og sá sem aðhyllist almenna heimspekilega siðfræði geta oft vel komist að sömu niðurstöðu en rök þeirra fyrir niðurstöðunni er ekki þau sömu. Siðferðielg boð eins og þú skalt ekki ljúga, stela, myrða osfrv eiga rök sín hjá hinumkristna í orðum guðs. Það er guð sem segir í boðorðum sínum að rangt sé a stela, þess vegna er það rangt. Þeir sem ekki trúa á guð nota annarskonar rök til þess að fylgja eftir því sjónarmiði að rangt sé að stela, myrða osfrv.

Mannréttindi nútímans byggjast t.d. ekki á guðlegum boðorðum heldur því viðhorfi að manneskja eigi ákveðinn rétt óháð öllum hugmyndum um guð eðaþví sem guð kynni að segja. Vel má færa rök fyrir ýmsum réttindum, það má nota hamingjurökin, stuðlar breytnin að meiri eða minni hamingju, við gætum spurt okkur eins og Kant og Sartre gera hvernig samfélag okkar væri ef allir hegðuðu sér eins og við gerum.

Þetta er rétt svona örstutt svar um mun á siðfræði og kristinni siðfræði og ef við notum orðið siðfræði í stað kristins siðfræði þá getum við rúmað alla siðfræði en ef við notum bara orðið kristin siðfræði (t.d. í skólastarfi) þá erum við að útiloka önnur siðferðielg rök en þau kristilegu.

Vona að þetta varpi að einhverju leyti ljósi á málið.

Jóhann

[SM, 30.1.2007 kl. 16:00]

má ekki kynna þessa starfsemi sem er í skólunum einsog aðra starfsemi? Það er eflaust ekki verið að predika í tímum, bara kynna.